Phần 1: 2 lý do tại sao trẻ học tiểu học nói dối

3. Nói dối vì lười biếng

Khi bố mẹ hỏi “Hôm nay con có bài tập về nhà không?” Câu trả lời của trẻ là “Con không có bài gì cả” mặc dù thực tế là có. Trẻ nói những gì chúng nghĩ là bố mẹ muốn nghe. “Con đánh răng rồi” trong khi thực tế là chưa.

Bố mẹ nên làm

Có nhiều bố mẹ bỏ qua những lần nói dối này vì nghĩ đơn giản rằng nó rất nhỏ. Điều này khiến trẻ nghĩ rằng nói dối cũng chẳng sao. Cách xử lý đúng trong tình huống này: khi bắt được quả tang con đang nói dối, hãy giải thích cho con biết rằng như vậy là không được, hãy phân tích cho con biết tầm quan trọng của trung thực và nhắc nhở con bạn về hậu quả của việc nói dối.

Theo Tiến sĩ Gillian McNamee, một nhà tâm lý học giáo dục tại Viện nghiên cứu sự phát triển tâm sinh lý trẻ tại Chicago, bố mẹ nên chọn một hình phạt phù hợp với các lỗi vi phạm. Ví dụ, nếu con nói dối về bài tập về nhà, con sẽ phải đưa cho bạn kiểm tra tất cả các bài tập đã hoàn thành mỗi tối kể từ bây giờ. Nếu đó là việc nói dối liên quan đến xem TV, hãy hạn chế nghiêm ngặt giờ xem của con.

4. Những lời nói dối “xã giao”

Ở độ tuổi lên 6, trẻ đã bắt đầu biết nói những lời nói dối xã giao, ví dụ như khen đôi giày mới của bạn cùng lớp đẹp mặc dù nghĩ là không đẹp. Điều này chứng tỏ trẻ đã biết cảm thông, đồng cảm và biết cách tránh làm tổn thương cảm xúc của người khác. Nhưng bố mẹ cũng cần phải chắc chắn rằng con mình hiểu rõ sự khác nhau giữa nói dối xã giao với những lời nói dối có thể làm tổn thương người khác hoặc nói dối để tự đề cao mình.

Các bé gái thường hay sử dụng những lời khen xã giao nhiều hơn so với các bé trai. Để được tham gia vào nhóm nào đó, hay để được nhận lời khen, các bé gái có xu hướng đưa ra những lời nhận xét khác hẳn so với suy nghĩ thật của mình, hoặc giữ im lặng, không nói lên những suy nghĩ đó.

Bố mẹ nên làm

Giúp con hiểu các điểm mạnh của mình để trở nên tự tin hơn, không chạy theo số đông. Bố mẹ cần phải giúp con cách thể hiện những suy nghĩ, ý tưởng hoặc ý muốn của riêng mình một cách lịch sự nhưng vẫn rất riêng của mình.

5. Con cần được giúp đỡ

Một lý do ít ai nghĩ tới khi con nói dối, đó là con đang cần được giúp đỡ. Có thể con bị quá tải ở trường hoặc với nhóm bạn ở trường và đang rất cần sự giúp đỡ của bố mẹ và mọi người xung quanh. Cũng có khi con bị áp lực vì không muốn làm bố mẹ thất vọng vì mình.

Bố mẹ nên làm

Nếu bạn cho rằng con bạn nói dối vì lý do này thì cần tâm sự nhẹ nhàng tình cảm để khuyến khích con bạn nói ra những lo lắng của mình. Bố mẹ cần giảm bớt kỳ vọng của mình, đặt ra các mục tiêu vừa tầm để con có thể đạt được, và dần trở nên tự tin hơn. Thay vì đặt mục tiêu con phải đạt điểm cao nhất ở tất cả các môn học, bố mẹ và con nên cùng ngồi lại và chọn, ví dụ môn toán trước, sau đó đến các môn khác sau. Một điều rất quan trọng là luôn phải khẳng định với con rằng bố mẹ luôn yêu và ở bên cạnh con.

Herbie sưu tầm và dịch